Trong ngành sản xuất linh kiện điện tử – đặc biệt là các lĩnh vực yêu cầu độ chính xác cực cao như vi mạch, sensor, màn hình LED hay thiết bị bán dẫn – không khí nén không chỉ là phương tiện truyền lực, mà còn đóng vai trò là “chất dẫn” trong toàn bộ hệ thống sản xuất. Khí nén được sử dụng để điều khiển các thiết bị tự động, làm sạch bề mặt, cấp khí cho máy móc lắp ráp vi cơ điện tử, v.v.
Tuy nhiên, khí nén bản chất không hề sạch, kể cả khi đã qua máy sấy hay lọc sơ bộ. Do đó, bộ lọc khí nén ở đường ống – inline filter – là tuyến phòng vệ cuối cùng, đảm bảo khí nén đến điểm sử dụng đạt chuẩn tuyệt đối, loại bỏ mọi nguy cơ nhiễm tạp chất. Trong các nhà máy điện tử, đây không còn là lựa chọn, mà là một yêu cầu bắt buộc.
Khí nén chứa tạp chất – mối nguy vô hình nhưng cực kỳ nguy hiểm
Khác với các ngành công nghiệp thông thường, trong sản xuất điện tử, chỉ một vết bẩn nhỏ bằng đầu kim cũng đủ khiến cả lô hàng bị loại bỏ. Dưới đây là những nguy cơ điển hình từ khí nén chưa được lọc kỹ:
- Hạt bụi rắn từ hệ thống ống dẫn cũ, gỉ sét, hoặc từ máy nén có thể gây trầy bề mặt chip, phá hỏng bề mặt wafer, tạo ra lỗi vi mô khó phát hiện trong quá trình kiểm tra.
- Dầu bôi trơn từ máy nén đi kèm trong khí nén sẽ bám lên bề mặt linh kiện điện tử, làm ảnh hưởng đến độ dẫn điện, gây ngắn mạch hoặc oxi hóa đầu tiếp xúc. Trong môi trường sản xuất chân không hoặc phòng sạch, đây là “đòn chí mạng”.
- Hơi nước ngưng tụ, nếu không được loại bỏ triệt để, sẽ thấm vào bảng mạch, gây hiện tượng “popcorning” khi hàn nhiệt cao hoặc ăn mòn vi mạch sau một thời gian vận hành.
Trong khi đó, người vận hành không thể nhìn thấy những hạt ô nhiễm này bằng mắt thường, và khi phát hiện ra thì thường đã quá muộn – sản phẩm đã lỗi, máy móc đã tắc, dây chuyền đã phải dừng lại.
Vai trò kỹ thuật bắt buộc của lọc đường ống khí nén
Lọc đường ống khí nén không chỉ là một thiết bị phụ trợ, mà là nút chặn cuối cùng ngăn tạp chất đi vào điểm sử dụng, nơi mọi yêu cầu về độ sạch, áp suất, và ổn định đều phải đạt mức tối đa.
Cụ thể, các vai trò quan trọng gồm:
- Lọc bụi siêu mịn: Với khả năng loại bỏ các hạt có kích thước đến 0.01 micron, lọc đường ống giúp đảm bảo khí nén không mang theo bất kỳ hạt rắn nào có thể gây nhiễu cho các thiết bị siêu nhạy.
- Tách dầu hiệu quả: Dầu không chỉ gây bẩn mà còn làm ảnh hưởng đến chất lượng mối hàn, độ bám của vật liệu và gây trục trặc cho các thiết bị sử dụng khí điều khiển tự động.
- Ổn định áp suất và lưu lượng khí tại điểm sử dụng: Đảm bảo các thiết bị đầu cuối như máy gắp chip, cánh tay robot, băng tải khí nén hoạt động ổn định – yếu tố cực kỳ quan trọng trong sản xuất tự động hóa tốc độ cao.
- Chống ăn mòn hệ thống và giảm thiểu thời gian chết (downtime): Loại bỏ hơi ẩm dư thừa giúp bảo vệ các valve, actuator, xi-lanh… tránh bị oxi hóa hoặc hỏng hóc sau thời gian dài vận hành.
Lọc như thế nào là đúng tiêu chuẩn trong ngành điện tử?
Theo tiêu chuẩn ISO 8573-1 (phiên bản mới nhất), khí nén sử dụng trong công nghiệp điện tử phải đạt cấp sạch Class 1–2–1 hoặc cao hơn:
- Lượng hạt bụi: ≤ 0.01 µm
- Dầu: ≤ 0.01 mg/m³
- Hơi nước: độ điểm sương ≤ –40°C
Điều đó đồng nghĩa với việc bạn không thể chỉ sử dụng lọc thô (pre-filter) mà cần một chuỗi lọc nhiều cấp, trong đó lọc đường ống đóng vai trò then chốt ở cấp cuối – nơi sát điểm sử dụng nhất.
Bộ lọc phù hợp từ FIL: Dòng SMF / SMFP / P-SMF
Fil Việt Nam đề xuất sử dụng dòng SMF / SMFP / P-SMF – được thiết kế dành riêng cho hệ thống khí nén yêu cầu siêu sạch.
Lợi ích nổi bật:
- Hiệu suất lọc tới 99.9999% với hạt siêu nhỏ
- Cấu trúc lọc đa lớp, vật liệu sợi vi lọc với điện trở thấp
- Độ sụt áp cực thấp, giúp tiết kiệm điện năng
- Khả năng tách dầu dư hiệu quả, bảo vệ thiết bị đầu cuối
- Độ bền cao – lõi lọc dùng lâu hơn, thay thế dễ dàng
Sản phẩm này đặc biệt phù hợp lắp đặt trong phòng sạch, buồng SMT, khu vực test điện tử, các dây chuyền sử dụng khí cấp độ 1.
Ứng dụng điển hình trong nhà máy điện tử
Một số điểm đặt lọc đường ống khí nén trong thực tế:
- Ngay trước các cánh tay robot lắp ráp chip: Giúp khí cấp cho xi lanh siêu nhỏ ổn định, sạch và không bị giật do tạp chất gây tắc valve.
- Trong dây chuyền sản xuất màn hình OLED/LED: Tránh hiện tượng lỗi do hơi dầu bám trên bề mặt.
- Tại buồng kiểm tra chất lượng, phòng sạch cấp độ cao (Class 100 – 10.000): Đảm bảo môi trường sản xuất đạt tiêu chuẩn ESD và kiểm soát hạt tiểu phân.
Lọc đường ống không phải lựa chọn – mà là tiêu chuẩn tối thiểu
Trong bối cảnh sản xuất điện tử ngày càng đòi hỏi cao về độ chính xác, tốc độ và tỷ lệ lỗi bằng 0, thì việc đầu tư vào lọc khí nén – đặc biệt là lọc đường ống chuyên dụng – chính là hành động thiết yếu giúp:
- Bảo vệ dây chuyền khỏi hư hại
- Nâng cao chất lượng sản phẩm
- Tối ưu chi phí vận hành, giảm thời gian bảo trì
FIL Việt Nam – Đối tác đáng tin cậy trong giải pháp lọc khí nén chính xác
Với gần 20 năm kinh nghiệm, FIL cung cấp đầy đủ dải sản phẩm lọc khí, sấy khí, tách dầu nước đạt tiêu chuẩn ISO 8573-1, được ứng dụng rộng rãi tại các nhà máy điện tử tại Việt Nam, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan…
Liên hệ ngay để được tư vấn giải pháp tối ưu cho hệ thống khí nén điện tử của bạn
